PL

EN

Patroni uczelni

Jan Śniadecki

(1756-1830) - jako 16-latek rozpoczął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim, wieńcząc je uzyskaniem stopnia doktora filozofii. Edukację kontynuował na zagranicznych uczelniach: w Getyndze, Leydzie i Paryżu. Po powrocie do kraju, uzyskawszy godność profesora astronomii i matematyki, wykładał te przedmioty na UJ. Prawdziwą jego pasją stały się obserwacje astronomiczne - w tym celu założył w Krakowie obserwatorium. W roku 1806 przeniósł się do Wilna, zostając rektorem miejscowej uczelni. Rozwijał tam swoje wszechstronne zainteresowania zarówno astronomiczne (problemy zaćmień i zakryć gwiazd przez Księżyc), jak i matematyczne (był pionierem rozwoju rachunku prawdopodobieństwa). Nie poprzestając na działalności naukowej i dydaktycznej, Jan Śniadecki napisał wiele cennych dzieł naukowych, z których trwałe miejsce zyskały zarówno dzieła matematyczne ("Algebra" - pierwszy podręcznik z tej dziedziny w Polsce, "Trygonometria kulista"), jak i rozprawa "O Koperniku" - przypominająca całemu światu, że Kopernik był uczonym polskim, wbrew panującemu wówczas przekonaniu o niemieckim pochodzeniu słynnego astronoma. Pod koniec swojego pracowitego życia Jan Śniadecki zajął się filozofią, a także publicystyką oraz satyrą społeczną. 

 

Jędrzej Śniadecki

(1768-1838) naukową karierę rozpoczął pod okiem i opieką brata. Zgodnie z jego wolą, po odbyciu 3-letniego kursu nauk na UJ, udał się na dalsze studia za granicę. W Pawii zdobył tytuł doktora medycyny i filozofii, następnie studiował w Londynie i Edynburgu, gdzie doskonalił się w chemii, chirurgii i historii naturalnej. Po powrocie do kraju, zatrudniony na Uniwersytecie Wileńskim, wykładał chemię i farmację na wydziale medycznym. Był jednym z pierwszych uczonych, wykładających chemię po polsku, tworząc polskie słownictwo chemiczne. Napisał podręcznik "Początki chemii", obowiązujący nie tylko na uczelniach polskich, ale i zagranicznych. Największą sławę przyniosło mu dzieło "Teorya jestestw organicznych", przedstawiające śmiałą na ówczesne czasy tezę o jedności materii świata żywego i materii nieożywionej. Z kolei praca "O fizycznym wychowaniu dzieci" zapoczątkowała wprowadzenie do szkół, jako przedmiotu nauczania, wychowania fizycznego. Wielką pasją Jędrzeja Śniadeckiego było dziennikarstwo, służące przede wszystkim popularyzacji nauki wraz z jej najświeższymi odkryciami, ale także sprawom oświatowym i społecznym. Dla uczczenia zasług Jędrzeja Śniadeckiego jako chemika, Polskie Towarzystwo Chemiczne wybiło specjalny medal, który przyznawany jest najwybitniejszym polskim uczonym, reprezentującym tę dyscyplinę naukową.